ارزیابی خصوصیات هیدرولیکی قطره چکانهای ساخت داخل

ارزیابی خصوصیات هیدرولیکی قطره چکانهای ساخت داخل

نویسندگان

تیمور سهرابی

فرزاد اکرام نیا

مهدی میراب زاده

چکیده

چگونگی کار خروجیها یکی از عوامل اصلی تعیین کننده راندمان یک سیستم آبیاری قطره ای است. در طراحی اینگونه سیستمها برای رسیدن به راندمان آبیاری بالا قطره چکانهای مورد استفاده باید از یکنواختی بالایی برخوردار باشند. متأسفانه واقعیت امر حکایت از عدم یکنواختی در اکثر سیستمهای طراحی و بهره برداری شده می نماید. مشخص نمودن پارامترهای هیدرولیکی قطره چکانها کمک مؤثری به طراحی بهینه نموده و باعث بهبود کارآیی آبیاری قطره ای می شود. در این تحقیق خصوصیات فنی و هیدرولیکی انواع قطره چکانهای ساخت داخل و خارج کشور مورد ارزیابی قرار گرفت، قطره چکانهای مورد مطالعه در این تحقیق 9 نمونه (هفت نمونه ساخت داخل و دو نمونه ساخت خارج) و از هر نمونه 48 عدد بطور تصادفی از میان 100 عدد قطره چکان انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفت. از قطره چکانهای انتخابی پنج نمونه طولانی مسیر (long path)، دو نمونه تنظیم کننده فشار (pressure compensating) و دو نمونه روزنه ای (orifice) ساده می باشند. پس از انجام آزمایش های لازم پارامترهایی نظیر توان جریان (x)، ضریب تناسب قطره چکان (k)، رابطه دبی فشار (q-h)، ضریب تغییرات ساخت قطره چکان (Cv)، یکنواختی پخش (EU) حداکثر تغییرات فشار مجاز در سیستم (Dh/h)، ضریب تغییرات تخلیه قطره چکان (Vqs)، یکنواختی آماری (Us)، ضریب تغییرات تخلیه قطره چکان از جنبه هیدرولیکی (Vqh) و ضریب تغییرات عملکرد قطره چکان (Vpf) در محدوده فشاری 5 الی 20 متر تعیین گردیدند. پارامترهای حاصله بر اساس استانداردهای ASAE)) سیستمهای آبیاری میکرو (Micro-irrigation) ارزیابی گردیدند. پارامترهای (?h/h,EU,Cv,k,x) در شش بار فشار مختلف (5، 8، 10، 12، 15 و m20) بصورت تفکیکی مشخص و مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس برای تعیین رابطه بهینه دبی- فشار از چهار معادل نمائی- توان، لگاریتمی، خطی استفاده و بهترین معادله انتخاب گردید. پارامترهای ارزیابی عملکرد قطره چکان نظیرVqf,Vqh,Us,Vqs با استفاده از 16 عدد از هر قطره چکان در محدوده با فشار 10 الی 12 متر با توجه به خصوصیات هیدرولیکی قطره چکانها مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت پس از انجام آزمایشهای لازم و تعیین کلیه پارامترهای فوق الذکر، قطره چکانهای نمونه بر اساس تعاریف طبقه بندی توصیف شده بر حسب عبارات (عالی، خوب (متوسط)، نسبتا خوب (مرز خوب و ضعیف)، ضعیف، غیر قابل قبول) تفسیر و مورد ارزیابی قرار گرفت. در ارزیابی بعمل آمده از 9 نمونه قطره چکان مورد آزمایش، سه نمونه عالی، یک نمونه در حد خوب، یک نمونه در حد ضعیف تا غیر قابل قبول و سه نمونه غیر قابل قبول مشاهده گردید.

آبیاری و تحت فشار

ارزیابی

قطره چکان

هیدرولیک

بررسی عملکرد هیدرولیکی قطره چکان های تنظیم کننده و غیرتنظیم کننده فشار در فشار و دماهای مختلف

بررسی عملکرد هیدرولیکی قطره چکان های تنظیم کننده و غیرتنظیم کننده فشار در فشار و دماهای مختلف

نویسندگان

علی حیدر نصرالهی

مجید بهزاد

سعید برومندنسب

جواد رمضانی مقدم

چکیده

دبی قطره­چکان تحت تأثیر عوامل گوناگونی همچون فشار،  ضریب تغییرات ساخت، گرفتگی و دمای آب آبیاری تغییر می­کند. به منظور بررسی اثر دما بر دبی قطره­چکان­ها، 10 نوع قطره­چکان در آزمایشگاه آبیاری دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز مورد آزمایش قرار گرفت. در این تحقیق اثر چهار دمای مختلف آب شامل 10، 20، 30و 40 درجه سانتی­گراد در چهار فشار 5، 10، 15و 20 متر بررسی شد. با محاسبه ضریب تغییرات ساخت و  استفاده از استاندارد انجمن مهندسان کشاورزی آمریکا طبقه بندی کیفی قطره­چکان­ها صورت گرفت که در نتیجه آن چهار نمونه عالی، دو نمونه غیر قابل استفاده و بقیه در بین این دو حالت بودند.  برای انجام آزمایش­های در دمای 10 درجه از یخ و در دماهای 30و 40 درجه از مخزنی مجهز به المنت و دستگاه کنترل کننده درجه حرارت استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده، با افزایش دمای آب آبیاری دبی قطره­چکان­های غیر تنظیم کننده فشار افزایش یافت. در تنظیم کننده ­های فشار افزایش دما در سه مورد اثر معنی­دار روی دبی قطره­چکان­ها نداشت، در دو نوع  باعث کاهش دبی و در یک مورد باعث افزایش دبی شد. در پایان مشخص شد دما اثر معنی­دار روی ضریب تغییرات ساخت و یکنواختی پخش آب  ندارد.

قطره چکان

ضریب تغییرات ساخت

فشار

دمای آب

بررسی تأثیر تغییرات فشار روی مشخصات هیدرولیکی قطره چکان های تنظیم کننده فشار

بررسی تأثیر تغییرات فشار روی مشخصات هیدرولیکی قطره چکان های تنظیم کننده فشار

نویسندگان

علی حیدر نصرالهی

a. h nasrolahi faculty of water sciences engineeringدانشکده مهندسی علوم آب مجید بهزاد

m. behzad faculty of water sciences engineeringدانشکده مهندسی علوم آب سعید برومند نسب

s. bromand nasab faculty of water sciences engineeringدانشکده مهندسی علوم آب مولود حیدری نیا

m. heydariniya faculty of water sciences engineeringدانشکده مهندسی علوم آب

چکیده

از روش های جدید آبیاری که به سرعت در کشور های مختلف رو به گسترش است، روش آبیاری قطره ای می باشد. قطره چکان ها مهم ترین بخش سیستم آبیاری قطره ای به شمار می روند. عوامل بسیاری مثل گرفتگی فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی، فشار، دمای آب وتغییرات ساخت، دبی قطره چکان ها و در نتیجه یکنواختی پخش آب را تحت تأثیر قرار می دهند. در این تحقیق به منظور بررسی تأثیر فشار بر عملکرد هیدرولیکی قطره چکان ها، 6 نمونه قطره چکان تنظیم کننده فشار موجود در بازار انتخاب و در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفتند. برای این منظور یک سیستم آبیاری قطره ای در آزمایشگاه آبیاری دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز طراحی شد. پارامترهای متوسط دبی قطره چکان ، ضریب تغییرات ساخت قطره چکان (cv)، یکنواختی پخش (eu)، ضریب یکنواختی کریستیانسن (cu) و تغییرات دبی برای انواع قطره چکان ها در فشارهای 5، 10، 15 و 20 متر محاسبه و مقایسه شد. هم چنین به منظور مقایسه توان تنظیم کنندگی فشار، برای هر قطره چکان معادله دبی- فشار استخراج گردید. نتایج نشان داد که قطره چکان ایریتک(d ) بهترین عملکرد هیدرولیکی را در بین قطره چکان های مورد آزمایش دارد. لذا این قطره چکان جهت رسیدن به راندمان بیشتر و هم چنین به منظور استفاده در اراضی شیبدار و ناهموار در رتبه اول قرار دارد، هر چند عملکرد سایر قطره چکان های مورد آزمایش نیز قابل قبول می باشد

قطره چکان

دبی

یکنواختی پخش

فشار

قطره چکان ها در آبیاری قطره‌ای

آبیاری قطره از دسته سیستم‌های آب‌رسانی در کشاورزی به حساب می‌آیند. در این روش مزرعه ابتدا لوله‌کشی شده و آب پس از جریان در آن‌ها از قطره چکان‌های تعبیه شده در کنار ریشه درختان و گیاهان خارج می‌شود. قطره چکان مقدار آب خروجی را کم کرده و تا حدود یک لیتر بر ساعت می‌رساند و در صرفه‌جویی در مصرف آب بسیار مؤثر است. البته گرفتگی قطره چکان نیز کار آب‌رسانی را دچار اختلال می‌کند. بنابراین قطره چکان‌ها از عناصر اصلی و مهم در سیستم آبیاری قطره‌ای محسوب شده که انتخاب بهترین آن نقش به سزایی در موفقیت این نوع سیستم آبیاری کشاورزی دارد که در ادامه با آلور سنتر در تولید و ارائه انواع لوله های پلی اتیلن ، لوله آبیاری ، نوار آبیاری و لوله دریپردار همراه باشید تا بیشتر با آن آشنا شوید.